Kaatsheuvel Oost is een wijk in de Brabantse gemeente Loon op Zand. Het ligt langs het bekendste pretpark van Nederland. Een buurt waar op het eerste oog niet heel veel aan de hand is. Als je door de wijk loopt geven mensen een glimlach, groeten elkaar of kletsen wat bij de supermarkt of bij het ophalen van de kids bij basisschool de Touwladder. Toch ziet de gemeente de behoefte om sociale interactie tussen de bewoners te versterken.
De gemeente schreef een prijsvraag uit: Het beste idee voor hulp & zorg. Met de inschrijving: PLYGRND.city Preventie in Loon op Zand werden we een van de prijswinnaars. In de zomer van 2018 mochten we een participatieproject opzetten waarbij de ontwerpvragen waren: Hoe maak je de buurt gezonder, kleurrijker en beweegvriendelijker? En hoe stimuleer je positieve interactie in een buurt waar het ogenschijnlijk allemaal koek en ei lijkt?
Tags
Veiligheid, Gezondheid
Jaar
2018
Location
Kaatsheuvel
Deliverables
Stakeholderanalyse, participatietraject, conceptontwerpen, werksessie, fotoseries, projectvideo
Hoe stimuleer je positieve interactie in een buurt waar het ogenschijnlijk allemaal koek en ei lijkt?
Samenstellen lokale projectgroep
Als onderdeel van het kunnen vormen van de participatiestrategie en werkgroep hebben we eerst een stakeholderanalyse gemaakt. Daarin organiseerden we op verschillende momenten een aantal openhartige gesprekken met buurtwerkers, jongeren, ambtenaren en gingen we de wijk in op zoek naar buurtkracht en een passende locatie om het project uit te voeren.
Popup participatie
Geïnspireerd op de bouwkeet van Pratend Huis uit Helmond kozen we om vanuit een zeecontainer getransformeerd tot buurtwoonkamer het project te begeleiden. Een paar weken later stonden we met de Hoodlab op het schoolplein van basisschool De Touwladder. Een top plek midden in de wijk waar veel bewoners te vinden zijn met alle ruimte om te experimenteren.
Niet denken, maar doen
Hoe knoop je een eerlijk en constructief gesprek aan om samen aan de slag te kunnen in de buurt? Door ruimschoots de tijd te nemen heeft het ontwerpteam waardevolle relaties mogen opbouwen met bewoners en jongeren. Het ging soepel door leuke activiteiten en zorgvuldig te luisteren groeide gauw genoeg het wederzijdse vertrouwen om openhartig met elkaar te kunnen delen wat er allemaal speelt in de buurt.
Wijkexpedities
Samen met jongeren ging de projectgroep op wijkexpedities om de buurt te herontdekken en anders te kijken naar de omgeving. Met persoonlijke verhalen werden de uitdagingen (problemen), wensen (dromen) en kansen (mogelijkheden) in het gebied duidelijk en kon het ontwerpteam de vertaalslag maken naar interventies in de openbare ruimte. Bankjes, een calisthenicspark en een nieuw schoolplein zonder hekken waren populaire thema’s.
Bewoners van Kaatsheuvel. Een serie door Tommy Köhlbrugge.
Wat kwam er uit het proces?
Ideeën vanuit de buurt zijn picknicktafels, een jeu de boules baan, fietsnietjes en prullenbakken voor een opgeruimde wijk. Hei-akker is volgens de bewoners een perfecte plek voor voetbal en spel. Een Funbox met sport en spelmaterialen zou een positieve impact hebben op de buurt. En de kids zien graag een groter schoolplein voor De Touwladder en Mikz, want spelen is het allerleukst! Zonder hekken, maar wel mét een natuurspeeltuin en bankjes.
Bewegen in de openbare ruimte
Een ander probleem dat zichtbaar werd is dat de gemeente bewoners wil stimuleren om meer te bewegen, maar dat er in de openbare ruimte maar weinig opties zijn om aan beweging te doen. Met de komst van nieuwe beweeg- en geluksroutes en sportfaciliteiten zoals een calisthenicspark voor volwassenen en het verbeteren van de bestaande speelfaciliteiten voor de jeugd wordt dit probleem omgezet in een kans.
Kennis delen met de regio
Welke casuïstieken spelen er in de omliggende gemeenten? Wat kunnen andere gemeenten in de regio Hart van Brabant leren van de participatiemethode van PLYGRND.city en het project in Kaatsheuvel? Ter afsluiting hebben we met het Innovatie Netwerk Jeugd een werksessie gefaciliteerd waar we onze kennis hebben gedeeld met bestuurders en beleidsadviseurs van verschillende gemeenten uit de regio.
Commitment van de gemeente
De gemeente Loon op Zand trekt 20.000 euro uit om te starten met de realisatie van de wensen van de bewoners. Zo worden er picknicktafels gekocht, buurtbènkskes genoemd, die via de wijkcoördinatoren worden verdeeld. Er worden bordjes geplaatst in de openbare ruimte met opdrachten en oefeningen om te bewegen. En binnen het budget wordt 8.000 euro gereserveerd voor Bewegen Loont. Van dit geld koopt de gemeente sport- en spelmaterialen die op aanvraag te gebruiken zijn.
Staan jullie als ontwikkelaar voor grote uitdagingen in het sociale en of ruimtelijke domein? Ondervind je uitdagingen om buurtpartners integraal te laten samenwerken? Komt de dialoog met de bewoners niet goed op gang?
Hier doen bewoners het zelf 2023 Sociale Cohesie Participatie Veiligheid Vergroten vertrouwen Verbetering Openbare ruimte
Kan het verbeteren van een tuin sociale uitdagingen in de wijk verbeteren? Jazeker! In de Marken in Almere Haven, een wijk waar Ymere veel b...
Reigersbos ontwikkelt door 2024 Grootstedelijke vernieuwing Nieuwbouw Participatie Maatschappelijke voorzieningen Sociale cohesie
Hoe breng je de behoeften van een buurt en de visie van de gemeente bij elkaar in een meerjarige gebiedsontwikkeling? De komende jaren gaat ...