Buur(t) in ontwikkeling
Venserpolder in Amsterdam Zuidoost is een ontwikkelbuurt met ongeveer 8.000 bewoners in zo een 4.000 woningen. De wijk loopt achter op allerlei sociale en ruimtelijke indicatoren zoals het percentage armoede en obesitas en de staat van de voorzieningen in de openbare ruimte in vergelijking met de rest van de stad. Daarbij werd de buurt de afgelopen jaren geteisterd door criminele incidenten die de woonkwaliteit verder naar beneden haalden.
In maart 2017 heeft het college van B&W de bestuursopdracht ontwikkelbuurten vastgesteld met doelstellingen: verbetering van de (duurzame) kwaliteit van de woningen de woonomgeving en voorzieningen, verbetering van de leefbaarheid en de verbetering van de sociaal economische positie van de bewoners. Van 2018 tot 2020 heeft PLYGRND.city de participatie mogen begeleiden met de hoofdvraag: wat willen en kunnen bewoners zelf bijdragen aan het verbeteren van Venserpolder?
Tags
- Sociale Cohesie,
- Grootstedelijke vernieuwing ,
Leefbaarheid
Jaar
2018
Location
Venserpolder Amsterdam Zuidoost
Deliverables
Participatietraject, conceptontwerpen, interventies openbare ruimte, fotoseries, projectvideo's
Wat willen en kunnen bewoners zelf bijdragen aan het verbeteren van de openbare ruimte in Venserpolder?
De gebiedsvisie
Investeren in ruimte en mensen
Vooruitlopend op de planvorming en het principebesluit voor de ontwikkelbuurt kon in 2018 gestart worden met investeringen in de openbare ruimte en het betrekken van bewoners bij deze opgave in lijn met de democratiseringsagenda. Er was geld gereserveerd voor verbetering van de uitstraling van de buurt waarbij bewoners een actieve rol hadden om mee te denken (en te werken) aan (kleine) ruimtelijke ingrepen die de wensen en behoeftes van spelers in het gebied in kaart brachten.
Wat is het canvas?
De kansen in de ruimtelijke ontwikkeling van de wijk lagen deels voor de hand. Sommige plekken waren zichtbaar toe aan verbetering, zoals de onderdoorgangen van de woonblokken en viaducten, de sport- en spelvoorzieningen en (het gebrek aan) recreatiemogelijkheden. In de koppeling van het ruimtelijke met het sociale domein lagen er kansen om de openbare ruimte te gebruiken om positieve sociale interacties tussen de bewoners te stimuleren.
Het co-creatie proces
Lokaal projectteam
Het projectteam dat de participatie begeleidde bestond uit projectleider Robbin, gebiedsmakelaar Merrel en stedenbouwkundige Sietske van de Gemeente Amsterdam, het ontwerpteam van PLYGRND.city, buurtbewoners Laura en Alen, en meester Gideon van het Bindelmeer College. Tijdens het proces haakten steeds meer betrokkenen aan zoals corporatie Eigen Haard, bewonerscommissie Venserpolder, studenten CMV van de HvA en allerlei buurtprofessionals.
Living lab
Hoe ervaart u de buurt? Wat zou u graag willen verbeteren? En kunt u daar ook tijd voor vrijmaken? Het participatie- en uitvoeringstraject ging van start met een ontwerpend onderzoek vanuit de participatietool Hoodlab. Tijdens een periode van vijf weken, in de lente van 2018, zijn er meer dan 500 (getelde) buurtbewoners, betrokkenen en professionals persoonlijk met elkaar in gesprek gegaan over hun ideeën, wensen en zorgen voor het verbeteren van Venserpolder.
Analyse en next steps
Data analyse
De ideeën die uit het participatieproces naar voren zijn gekomen na een zorgvuldige data analyse door het ontwerp- en stedenbouwkundig team zijn vertaald naar kleinschalige en haalbare projecten ter verbetering van de leefbaarheid en voorzieningen in de buurt. Als onderdeel van de uitvoering van de tijdelijkheidsstrategie werden er snel spijkers met koppen geslagen. Wat heb je aan het geven van input als er niks mee wordt gedaan?
Quick wins
De resultaten zijn gepresenteerd aan bestuurders en ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor de ontwikkelingen in Venserpolder om gelden vrij te maken om direct aan de slag te kunnen, zodat het vertrouwen bij bewoners hoog bleef. Door een adequaat en bevlogen team van het stadsdeel, met de hulp van buurtorganisaties en bewoners is de wijk op tal van vlakken verbeterd in de 1,5 jaar na dit onderdeel van de participatiestrategie.
Bewoners van Venserpolder. Een serie door Tommy Köhlbrugge.
Verkeer & Infra
Bloembollen langs het fietspad
Langs het Abcouderpad is een bloembollenroute gemaakt van 50.000 bollen. Deze loopt langs de Dolingadreef in Venserpolder door naar de H-buurt en verder het stadsdeel in. Samen met bewoners en jongeren van praktijkschool De Dreef zijn er op verschillende plekken in de buurt bloembollen geplant. In het voorjaar zullen deze plekken vrolijk kleuren door de bloei van de tulpen, krokussen en sneeuwklokjes. Een lachje van geluk als je er in de lenteochtend langs fiets.
Oversteekplaats
Hoe kunnen weggebruikers worden verleid om een tikkeltje zachter te gaan rijden op de Dolingadreef? Met verkeerskundigen is er een schouw geweest om de situatie te beoordelen. Zonder ‘verkeersbesluit’ konden er psycho bremsen worden aangebracht om het verkeer te vertragen. Op lange termijn is het noodzaak om meer onderzoek te doen naar het dreefgebied waarin ideeën van de bewoners zoals smiley’s, drempels en het vergroten van het zebrapad in worden meegenomen.
Sporten & spelen
Sportstrook
Op initiatief van bewoner Laura Monathen van Bijlmer Barz heeft Venserpolder begin 2018 een calisthenicspark gekregen, maar het was overduidelijk dat de hele sportstrook toe was aan vervanging. Het nieuwe basketbalveld heeft een digitale voetbalmuur gekregen die is geïntegreerd in een nieuw hekwerk rondom het speelveld. De ondergrond is vernieuwd met nieuwe belijning en nieuwe bankjes.
Funbox
De jongeren gaven aan dat zij of hun vriendjes geen geld hebben voor sportmateriaal of om bij een sportclub te gaan. ‘Waarom delen we de spullen eigenlijk niet?’ vroeg ze. Vanuit deze behoefte zijn twee funboxen tot stand gekomen in samenwerking met het stadsdeel, de Reuringdienst en Decathlon. Voor de mobiele sport- en spelmaterialenboxen van en voor de buurt is samen met Stichting SES het gebruiksprogramma opgezet.
Community Art
Tunnel of love
Hoe heel je een plek waar zich een dodelijk incident heeft afgespeeld? Hoe wordt een plek weer als veilig ervaren en hoe betrek je bewoners in het proces? Dat was de aanleiding voor het project Tunnel of Love en Tunnel of Colour. Twee onderdoorgangen die samen met 500 bewoners, onder artistieke leiding van kunstenaar Louis Norense zijn omgetoverd tot liefdevolle en kleurrijke plekken. De saamhorigheid van het proces en de opening van de tunnels werd gevierd op Valentijnsdag 2019.
Picknicktafels
De Hoodlab co-creatieplek diende tijdens het ophalen van de input als fijne ontmoetingsplek. Iets wat de bewoners misten in de openbare ruimte in de wijk. Van daaruit is het idee ontstaan om op dezelfde plek een grote picknicktafel te bouwen en door de wijk verspreid op allerlei plekken meerdere kleurrijke picknicktafels neer te zetten. Bewoners hebben de tafels zelf ogebouwd, de tegels geschilderd en konden een tafel adopteren.
Participatie Vraagstuk?
Staan jullie als buurt voor grote uitdagingen in het sociale en of ruimtelijke domein? Ondervind je uitdagingen om buurtpartners integraal te laten samenwerken? Komt de dialoog tussen bewoners en professionals niet goed op gang?
Tunnel of Love 2019 Sociale Cohesie Grootstedelijke vernieuwing Veiligheid
Hoe heel je een plek waar zich een dodelijk incident heeft afgespeeld? Hoe wordt een plek weer als veilig ervaren en hoe betrek je bewoners ...
What If Lab: Over-Bruggen 2023 Grootstedelijke vernieuwing Amsterdam Bruggen en Kades Participatie Innovatielab
Weet je hoeveel bruggen Amsterdam heeft? Dat zijn er ongeveer 1800. Veel daarvan zijn niet bedoeld voor het zware verkeer dat er tegenwoordi...